مصالح تولیدی معیوب یا غیرقابل استفاده‌ای که قابلیت بازیافت دارند را ضایعات گویند. در مورد مصالح ساختمانی، آهن یا فولاد جزو مصالح بازیافت پذیر می‌باشند که ضایعات آهن یا آهن قراضه نامیده می‌شوند.
فهرست مطالب
به عبارت دیگر آهن زباله یا هر محصولی که حاوی آهن بوده و قابل بازیافت باشد، به عنوان ضایعات آهن شناخته می‌شود.
ضایعات در صنایعی چون خودروسازی، صنایع ساختمانی و صنعت ساخت و ساز به صورت انبوه تولید می‌شود.
ضایعات به خصوص ضایعات آهن به علت اینکه از لحاظ اقتصادی قابل برگشت به چرخه تولید بوده و صرفه اقتصادی دارد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. قیمت ضایعات آهن نیز با توجه به نوع و خصوصیات آن متفاوت است.
علاوه بر ارزش اقتصادی بازیافت آهن آلات، حفظ سلامت محیط زیست، دیگر نکته حائز اهمیت در این فرآیند می‌باشد.
تفاوت ضایعات آهن با زائدات
آیا ضایعات آهن با زائدات تفاوت دارد؟ در جواب این سوال باید بگوییم؛ بله.
ضایعات آهن در واقع در طول فرآیند تولید محصول به علت وجود نقص و اشکال نسبت به طرح اصلی محصول کنار گذاشته می‌شود. این مواد قابل بازیافت هستند و دوباره می‌توان به محصول جدید تبدیل کرد.
ولی زائدات به دورریز و مواد ریز حاصل از برش آهن یا همان براده‌های آهن اطلاق می شود که قابل استفاده مجدد نمی‌باشد.
هم چنین ضایعات آهن، گاها به دلیل کمبود دانش و منابع، داخل زباله‌ها ریخته شده و جزو زائدات در نظر گرفته می‌شوند.
انواع ضایعات آهن
ضایعات آهن شامل ورق روغنی، آهن سوپر ویژه، آهن درجه یک و دو، ضایعات آهن درجه سه، ضایعات آهن سنگین یک و دو، ضایعات آهن سبک یک و دو، ضایعات پرسی بدنه و خودرو، ضایعات آهن گالوانیزه و غیره می‌باشد.
به علت اینکه بحث در مورد انواع ضایعات نیازمند یک مطلب مجزا می‌باشد، لذا ما در این مطلب فقط به معرفی اجمالی آن‌ها بسنده می‌کنیم.
فرآیند جمع‌آوری ضایعات آهن
جمع آوری ضایعات آهنی اغلب توسط بازیافتی‌ها از مناطق مسکونی در محله‌ها انجام گرفته و در یک مکان بزرگ و روباز انبار می‌شوند.
انبارها همان زمان جمع آوری اقدام به تفکیک مواد فلزی و غیرفلزی می‌نمایند. به همین علت فقط کافیست فلزات مختلف را تفکیک کرده و آن‌ها را وزن کنیم.
آهن، فولاد و قوطی‌های کنسرو فلزات آهنی و مس، سرب و آلومینیوم فلزات غیرآهنی می‌باشند. تفاوت فلزات آهنی و غیر آهنی در این نکته می‌باشد که فلزات آهنی جذب آهن ربا می‌شوند.
برای جداسازی ضایعات آهنی از ضایعات غیرآهنی از آهن رباهای بزرگ در انبارها استفاده می شود. سپس کارکنان آن‌ها را از توده‌ای به توده دیگر منتقل کرده و جداسازی و طبقه بندی می‌کنند.
بخوانید: فلزات آهنی و غیرآهنی | تفاوت و جنبه‌های کاربری هر یک از آن
فرآیند بازیافت ضایعات آهن
برای انجام فرآیند بازیافت ضایعات آهنی، آن‌ها را به کارخانه منتقل کرده و شروع به تفکیک می‌کنند. در این فرآیند ابتدا ضایعات را روی تسمه نقاله ریخته سپس به دستگاه ریزاننده منتقل می‌کنند. این دستگاه‌ها مواد وارد شده را به تکه‌های کوچک و بزرگ تبدیل می‌کند که ترکیبی از ضایعات فلزی و سایر ضایعات می‌باشد.
سپس با استفاده از یک استوانه مغناطیسی فلزات را از سایر ضایعات جدا می‌کنند. به این صورت که فلزات جذب استوانه شده و طبقه بندی می‌شوند.
تکه‌های فولاد چسبیده به استوانه مغناطیسی جداسازی و به دست مشتریان مخصوص خود می‌رسد.
باقیمانده ضایعات هم که به تسمه نقاله دیگر رسیده بود، دوباره جداسازی و توسط بازرس بررسی می‌شود تا ضایعات مفید از بین نروند.
تعیین قیمت ضایعات آهن
فرآیند تعیین قیمت ضایعات آهنی به دو صورت انجام می‌گیرد: مستقیم و غیرمستقیم.
در روش مستقیم، تعیین قیمت ضایعات به صورت توافق بین خریدار و فروشنده می‌باشد. اما در روش غیرمستقیم، تعیین قیمت به صورت اینترنتی و در وب‌سایت‌ها انجام می‌گیرد.
در اغلب وب‌سایت‌های اینترنتی، قیمت ضایعات به صورت لحظه‌ای و هماهنگ با انبارهای ضایعات به‌روزرسانی نمی‌شود. به همین علت بین بازار و وب‌سایت‌ها تفاوت قیمت وجود دارد.
وب سایت اینترنتی عصرآهن با ارائه قیمتی بسیار مناسب و به روز، پیشگام در فروش ضایعات آهنی در ایران می باشد.
خطرات موجود در فرآیند بازیافت ضایعات آهن
ضایعات آهنی به دلایل مختلف می‌تواند خطرناک باشد. یکی از این دلایل وجود فلزات با خواص رادیواکتیو می‌باشد که موجب آسیب‌های زیست محیطی و صدمه به جان انسان‌ها می شود.
همچنین برخی مواد سمی مانند آزبست، بریلیوم، کادمیوم و جیوه موجود در فلزات برای افراد و محیط پیرامون بسیار خطرناک می‌باشد.
یکی دیگر از این خطرات حوادث فیزیکی می‌باشد که به دلیل وجود اشیای سنگین و برنده فلزی می‌تواند حادثه ساز باشد. بنابراین در انبارهای ضایعات خطرات جانی برای کارکنان در آن جا وجود دارد.
مزایای بازیافت ضایعات آهن
طبق تحقیقات انجام شده توسط آژانس حفاظت محیط زیست ایالت متحده آمریکا، استفاده از آهن بازیافتی به جای آهن خام می‌تواند بر حفظ سلامت محیط زیست بسیار اثرگذار باشد. آمار نشان داده شده در زیر گواهی بر این ادعاست.
• 70 درصد صرفه جویی در انرژی
• 90 درصد صرفه جویی در استفاده از مواد خام
• 86 درصد آلودگی کمتر هوا
• 40 درصد صرفه جویی در منابع آب
• 76 درصد کاهش آلودگی منابع آب
• 97 درصد صرفه جویی در منابع
• 1115 کیلوگرم صرفه جویی در مصرف آهن در هر تن فولاد
• 625 کیلوگرم صرفه جویی در زغال سنگ در هر تن فولاد
• حفظ 53 کیلوگرم سنگ آهک در هر تن فولاد
با بازیافت ضایعات آهنی، می‌توان از تولید مجدد آن‌ها که نیاز به استخراج از معادن طبیعی دارد، جلوگیری کرد. بنابراین از لحاظ اقتصادی بسیار مقرون به صرفه می‌باشد. به همین دلیل است که اکنون در بازارهای بزرگ جهانی قیمت ضایعات آهن اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است.
در کشور ما هم به علت اینکه بازیافتی‌ها از گوشه و کنار شهر اقدام به جمع آوری ضایعات کرده و در انبارها نقدا به فروش می‌رسانند، به کاری مناسب برای گذران زندگی این افراد بدل شده است.
همچنین در وضعیت کنونی کشور که با مشکلات اقتصادی دست به گریبان است، صرفه جویی اقتصادی بالایی دارد.
از دیگر مزایای بازیافت ضایعات آهن تولید ابزارآلات جدید و باکیفیت می‌باشد. به خاطر اینکه فلزات حتی بعد از چندبار بازیافت خواص فیزیکی خود را از دست نمی‌دهند.
بازیافت ضایعات همچنین انرژی بیشتری تولید کرده و از انتشار دی اکسید کربن جلوگیری می‌کند. در نتیجه باعث حفظ محیط زیست می‌شود.
بخوانید: ضایعات میلگرد چیست؟ | چگونه ضایعات میلگرد بازیافت می‌شوند؟
جمع‌بندی
در دنیای مدرن و اقتصادی امروز سعی و تلاش افراد و جوامع مختلف استفاده مجدد از محصولات است. چرا که استفاده از مواد یکبار مصرف یا تجدیدناپذیر برای محیط زیست مضر بوده همچنین صرفه اقتصادی ندارد.
بنابراین در بیشتر صنایع به خصوص صنایع فلزی این امر بسیار حائز اهمیت می‌باشد. دلیل آن هم این است که فلز ذاتا ماده‌ای تجدیدپذیر و قابل بازیافت می‌باشد.
فرآیند جمع آوری و بازیافت ضایعات به خصوص ضایعات آهنی نیز ساده بوده و مزایای زیادی دارد. به علت وجود این مزایا شرکت‌ها و افراد زیادی در این زمینه فعال هستند. همچنین برای خرید و فروش این ضایعات نیاز است که با قیمت لحظه‌ای آن در بازار و وب‌سایت‌ها آگاه بود.
برای بررسی قیمت آهن می‌توانید به وبسایت عصرآهن مراجعه کنید و جهت خرید انواع مقاطع فولادی با شماره 04133250280 در تماس باشید.
