
ورق سیاه فلز مسطحی است که درفرآیند تولید آن شمش پـس از رسیدن به درجه حـرارت بالاتر از ۱۱۰۰ درجه سانتیگراد در کورههای نورد پس از عبور متوالی از بین چند مجموعه غلتک در حال چرخش به ضخامت مورد نظر رسیده و در مرحله آخر در اندازه های مورد نظر برش داده می شوند.
در فرآیند تولید ورق سیاه به منظور اصلاح سطح ورق، عملیات پوسته زدایی انجام می شود. از طرفی دیگر در با توجه به ماهیت دمایی عملیات نورد گرم و تماس با اتمسفر سطحی غیر براق دارند به همین دلیل در بازار ورق سیاه نامیده می شوند.
اجزای اصلی تولید ورق سیاه برش خورده به صورت زیر است:
• کوره پیش گرم: که به منظور انحلال عناصر آلیاژی و حذف عیوب ساختاری حاصل از ریختگری ، تختال ها در حدود دمای 1250-1200 درجه سانتیگراد پیش گرم می شوند.
• قفسه های نورد خشن (نورد اولیه): تختال ها در ابتدا با استفاده از فشار آب پوسته زدایی شده و وارد مرحله نورد اولیه می شوند و تا 75% از ضخامت آنها کاسته می شود، از طرفی دیگر کاهش ضخامت ورق ها باعث افزایش عرض آنها می شود که توسط غلتک های عمودی کنترل می گردد.
• جعبه کلاف: هدف از این مرحله شکستن پوسته ها، همگن سازی دمای ورق جهت ایجاد خواص مکانیکی یکنواخت در ورق می باشد.
• قفسه نورد نهایی: در این مرحله ورق پس از رسیدن به دمای مناسب وارد اولین قفسه نورد نهایی می شود و به صورت مداوم از سایر قفسه ها عبور داده می شود. سرعت ورق در این قفسه ها بین 10 تا 20 متر بر ثانیه است.
• واحد خنک کاری: در این مرحله ورق تحت شرایط کنترل شده بر روی میز خنک کننده، تا دمای 580 درجه سانتیگراد (دمای مرحله کلاف پیچ) خنک می شود.
از مهمترین مزایای نورد گرم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• توانایی بسیار بالای ماده جهت تغییر شکل به دلیل کاهش تنش سیلان ناشی از افزایش دما
• بازگشت ماده به ساختار میکروسکوپی اولیه خود بلافاصله پس از تغییر شکل
ورق سیاه 8 میل 6*1.5 برش خورده فولاد سبا از جنس فولاد معمولی ST37 است که در کارخانه با طول 6 متر، عرض 1.5 متر و ضخامت 8 میلی متر برش داده می شود. دارای استحکام تسلیم 235 مگاپاسکال، استحکام کششی 470-340 مگاپاسکال و درصد ازدیاد طول 24 درصد می باشد.
ترکیب شیمیایی ورق سیاه 8 میل 6*1.5 برش خورده فولاد سبا به شرح جدول ذیل است:
نیتروژن |
گوگرد |
فسفر |
کربن |
عناصر |
0.009 |
0.05 |
0.05 |
0.17 |
Max% |
کاربرد ورق سیاه برش خورده
این محصول در مخازن تحت فشار، شاسی خودرو، پل سازی، لوله سازی، چرخ خودرو با قابلیت کشش، لوله های نفت و گاز و سازه های دریایی کاربرد دارد.
ناحیه فولادسازی و نورد پیوسته (سبا) در مجاورت کارخانه ذوب آهن اصفهان واقع گردیده و عملیات اجرایی آن در نیمه اول سال 1376 شروع و در اواخر سال 1381 به پایان رسیده و در سال 1385 به شرکت فولاد مبارکه ملحق شده است.
فرآیند تولید ورق در این ناحیه به صورت پیوسته از کوره های قوس الکتریکی تا تولید کلاف ورق است.
تفاوت ورق سیاه st37 و st52
تفاوت این دو ورق در میزان کربن آنها می باشد و به دنبال آن میزان کربن بیشتر در ورق st52 سبب افزایش استحکام و شکل پذیری پایین این ورق نسبت به ورق st37 می شود. ورق st37 به طور عمده به دلیل جوش پذیری بالا و خواص مکانیکی خوب در صنعت ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد. لازم به ذکر است که این دو ورق از نظر قیمت تفاوت چندانی ندارند.
علت اختلاف قیمت ورق گرم و ورق سرد
علت این اختلاف قیمت به دلایل مختلفی از جمله پایین تر بودن هزینه عملیات نورد گرم نسبت به نورد سرد و نیز پایین تر بودن کیفیت ورق گرم نسبت به ورق سرد می باشد.